Al zolang er gevaren wordt, worden er schepen gebouwd. Van oudsher gebeurde dat in of vlakbij dorpen en steden. Geklop en gehamer, de geur van teer en gloeiend ijzer: het vaste repertoire van iedere maritieme gemeenschap. Scheepswerven maakten een essentieel onderdeel uit van veel plaatselijke economieën en het personeel vormde dikwijls een hechte gemeenschap. Schaalvergroting en modernisering van technieken en materialen brachten echter een voortdurende zoektocht naar ruimte op gang en veroorzaakten een haat-liefdeverhouding met de omgeving.

In dit jaarboek 2009, een gezamenlijke uitgave van het Maritiem Museum Rotterdam en het Nederlands Scheepvaartmuseum Amsterdam schetsen vooraanstaande maritiem-historici, onder wie medewerkers van beide musea, een gevarieerd beeld van de Nederlandse scheepsbouw. Welke invloed had de scheepsbouw op zijn omgeving; in ruimtelijke zin, maar ook in economisch, sociaal, politiek en cultureel perspectief? Inmiddels zijn oude werven in veel gevallen volledig uit de omgeving verdwenen. Elders functioneren deze nog, of ze hebben met een andere bestemming een nieuw leven gekregen.

Inhoud:

p. 7
Woord vooraf
Jeroen ter Brugge, Gerbrand Moeyes, Elisabeth Spits (red.)

p. 9-16
Scheepsbouw in perspectief. Inleiding
Jeroen ter Brugge

p. 17-26
Het hart van Vlissingen. NV Koninklijke Maatschappij 'De Schelde'
Gerbrand Moeyes

p. 27-36
Scheepsbouw in de polder. De werven van de familie Smit in Kinderdijk en omstreken
Joke Korteweg

p. 37-46
Autoriteit in overleven. IHC Merwede in Sliedrecht
Hans Wijn

p. 47-56
Scheepswerven en motorenfabriek. D. en Joh. Boot te Alphen aan den Rijn
Henk Dessens

p. 57-66
Een werf van wereldformaat. Wilton-Fijenoord te Schiedam
Wouter Heijveld

p. 67-76
Wie wil overleven moet kwaliteit leveren. Arnhemsche Scheepsbouw Maatschappij
Ernst Weber

p. 77-86
Scheepsbouw en reparatie in Amsterdam. Nederlandsche Dok en Scheepsbouw Maatschappij
Elisabeth Spits

p. 87-96
Gespecialiseerde scheepsbouw. Werf Conrad te Haarlem
Frits Niemeijer

p. 97-106
Van schuitenmaker tot schepenfabriek. Zaanlandsche Scheepsbouw Maatschappij
Jur Kingma

p. 107-114
Kleinschalige Friese scheepsbouw. Scheepswerf Draaisma te Franeker
Meindert Seffinga

p. 115-124
Scheepsbouw aan het 'daip'. Scheepswerf J. Vos & Zoon te Groningen
Wicher Kerkmeijer

p. 125-126
Verantwoording. Over de auteurs