Zoals uit tal van reviews blijkt, is dit boek niet echt samen te vatten; het is ook gewoon bijna niet mogelijk te omschrijven wat voor soort roman dit is, want tegelijk essay, melancholische mijmering over het bestaan in de Bulgaarse versie van het “ware socialisme”, een Bildungsverhaal, een oorlogsroman, een grillig fantasy-verhaal, een uitdieping van een antieke mythe (vooral rond de Minotaurus), enzovoort. Gospodinov zet ons voortdurend op het verkeerde been, verschuilt zich achter diverse personages (waaronder ook een naaktslak en een fruitvlieg), doet ons naar adem happen met telkens nieuwe creatieve invalshoeken, meanderend en associatief. Kortom de auteur stort ons in een verhalen-labyrint, zonder begrenzingen (in tijd noch in ruimte), als een bewuste poging een tijdscapsule samen te stellen voor latere generaties.
Deze chaotisch-associatieve aanpak is niet direct een genre dat mij ligt, maar geregeld bevat deze roman mooie, poëtische beelden en verrassende invalshoeken; het doet een beetje denken aan de manier van schrijven van Claudio Magris, ook een auteur die rijkelijk put uit mythisch materiaal en erg associatief te werkt gaat, of een nog meer met Ovidius en zijn onuitputtelijke, bizarre, ontroerende, afstotende en wonderlijke verhalen die in essentie gaan over wat menselijk is en hoe dynamisch-veranderlijk de menselijke werkelijkheid moet worden opgevat. Het is een literaire aanpak die gemakkelijk vervalt in overdadigheid en bij een reflex van afstoting opwekt. Maar op zijn eigen manier geeft Gospodinov je een treffende impressie van het ongeregelde die ons leven, onze wereld en onze werkelijkheid is. Ik weet, eerlijk gezegd, niet zo goed wat ik hiervan moet denken, maar dit is zeker geen auteur die zomaar van tafel mag worden geveegd. ( )

Behoorlijk geniale roman over vertellen en vertelkunst. Een boek waarbij de lezer niet anders kan dan loslaten, ondergaan en beleven. Coleridge's 'the willing suspension of disbelief' ten top gedreven, tot op een heerlijk meta-niveau. De schrijver bouwt vanuit een plejade ik-vertellers een heus labyrint van verhalen op, allemaal gelinkt of refererend aan de mythe van de Minotaurus. Een caleidoscopische totaalroman die overdondert: Gospodinov suggereert dat we allemaal bestaan uit herinneringen, 'elementaire deeltjes', verhalen, die door overlevering en traditie in ons zijn opgeslagen, als een soort collectief geheugen. Deze uitzonderlijke mengeling van legende, sprookje, mythe en biografie speelt zo natuurlijk met tijd en ruimte dat je meteen meegezogen wordt in de maalstroom van vertellingen. Magnifieke duisternis die je niet loslaat. ( )