Cherie Jones

De naam Barbados roept de associatie op met cliché’s zoals ‘azuurblauwe zee’, ‘wuivende palmen’, ‘hagelwitte zandstranden’: je ziet de brochure van het reisbureau al voor je. Aan zoiets als huiselijk geweld denk je waarschijnlijk niet meteen, maar juist dat is waar Barbados, net als veel andere Caribische staten, wel om bekend staat als je de onderzoeken en rapporten van de Verenigde Naties erop naslaat. Ook Cherie Jones (1974), de schrijfster van ‘How the one-armed sister sweeps her house’ en afkomstig uit Barbados is slachtoffer geweest van deze vorm van geweld én van de stiltecultuur daaromheen.

Jones, die werkt als advocaat, heeft met haar debuutroman deze stilte willen doorbreken. In haar roman staat het karakter Lala centraal, een jonge vrouw uit Barbados die slachtoffer is van huiselijk geweld, maar eigenlijk ook van een samenleving die deze vorm van geweld tolereert en zelfs goedpraat. Lala is al op jonge leeftijd getrouwd met Adan, die haar aanvankelijk de aandacht en liefde gaf die ze thuis, bij haar strenge oma, tekort kwam, maar die zich al snel ontpopt tot een wispelturige tiran, met losse handjes. Terug naar haar oma kan ze niet, dus Lala is afhankelijk van Adan en praat zijn gedrag steeds goed, zelfs tegenover de mensen die haar potentieel zouden kunnen helpen.

Het is een boek dat door zijn onderwerp en ook door de persoonlijke achtergrond van de schrijfster sympathie oproept. Je wil het graag goed vinden. Toch valt er helaas ook wel wat op af te dingen. Dat zit hem vooral in de opbouw van het boek. Zo lopen er verschillende verhaallijnen door elkaar, wisselt het perspectief steeds tussen Lala en allerhande andere personages, en springt het verhaal heen en terug door de tijd. Op zichzelf zijn dat stilistische ingrepen die je in veel boeken tegenkomt, maar hier lijkt de schrijfster meer aandacht te hebben gehad voor de creativiteit en originaliteit in haar schrijfstijl dan voor de ontwikkeling van haar personages. En dat zou eigenlijk de basis moeten zijn. De vele personages in dit boek blijven eendimensionaal, gaan elkaar niet beter begrijpen en ontwikkelen zich niet tot nauwelijks. Ik had er aan het einde ook heel weinig vertrouwen in dat het goed ging komen met Lala: zij lijkt niet wezenlijk veranderd en heeft haar ‘redding’ enkel aan anderen en het toeval te danken.

Evengoed is het boek wel de moeite van het lezen waard. Het geeft een goed inkijkje in de cultuur van geweld, hoe die over de generaties wordt doorgegeven en hoe mensen die bijna als normaal gaan beschouwen. En je leert wat over het leven op Barbados, dat een heel stuk minder idyllisch is dan je op basis van de toeristische plaatjes zou denken.… (meer)