Janusz Kasprzak

Był początek lipca 1946 r. W Kielcach zaginął ośmioletni Henio Błaszczyk. Ojciec powiadomił milicję. Chłopiec odnalazł się po dwóch dniach. Milicja kazała zgłosić się Błaszczykowi z synem. Pod komendą zebrał się tłum. Ludzie podawali sobie z ust do ust wiadomość, że chłopiec uciekł z piwnicy, w której przetrzymywali go Żydzi, porywający katolickie dzieci, by mordować je w celach rytualnych. Rozwścieczeni ruszyli na ul. Planty, gdzie znajdowała się siedziba gminy żydowskiej, w której znalazło schronienie 150 osób ocalałych z zagłady. Tak zaczął się tzw. pogrom kielecki. Tymczasem Błaszczyka z chłopcem zatrzymano. Henryk Błaszczyk milczał przez 50 lat. W 1996 roku zdecydował się opowiedzieć przed kamerą o tym, co pozostało mu w pamięci z tamtych wydarzeń. Otóż jesienią 1945 roku, po powrocie ojca z Niemiec, dokąd był wywieziony na roboty, Błaszczykowie przenieśli się ze wsi do Kielc. Cierpieli straszną biedę, nierzadko głodowali. W okolicznościach, których Henryk nie zapamiętał, pewnego dnia opuścił miasto i furmanką pojechał do wsi Bielaki, gdzie zatrzymał się u Bartosińskich. Był tam szczęśliwy, nareszcie mógł się najeść. Chciałby tam zostać na zawsze, po trzech-czterech dniach wrócił jednak do domu. Ojciec nie krzyczał. Następnego dnia rano zaprowadził go na komendę milicji z nakazem: powiesz, że byłeś u Żydów, trzymali cię w piwnicy, ale żydowski chłopiec pomógł ci uciec przez okno. Kiedy Henio z ojcem zbliżali się do komendy, czekał już przed nią spory tłum rozwrzeszczanych ludzi. Henia zamknięto w ubikacji. Przesiedzał tam kilka dni. Potem umieszczono go wraz z matką i starszym bratem. Wypuszczono ich dopiero w styczniu 1947 roku. Potem chłopiec wielokrotnie widywał w domu ubowców, z którymi ojciec pił wódkę. I ojciec, i matka ostrzegali go, by milczał, bo "UB utnie mu głowę". Milczał więc. W filmie Miłosza i Weycherta przemówił po raz pierwszy. W jego opowieści jest sporo niejasności. Niektóre i jemu wydają się dziwne. Niczego już jednak nie wyjaśni i nie odpowie na żadne pytanie. Zmarł wkrótce po swym wyznaniu przed kamerą. [TVP]… (meer)