Eerst een beetje moeite om in deze Hollinghurst te komen, wellicht omdat het de 3e in vrij korte tijd was: het begin oogde wel erg vertrouwd: Brideshead, Hollinghurst,, op iets oudere aristocratische Cambridge-student verliefde jongen, logeerpartij, jonger zusje dat het niet begrijpt, personen een beetje als zetstukken. Maar in vijf tijdsslots wordt het toch erg mooi: de aristocratische Cecil Valance, dichter, knap, monster-cock, wordt jong in WO 1 gedood; zijn gedicht Two acres, zo heet het huis van zijn jonge minnaar George Sawle spreekt tot het meisje Daphne (alles een parodie op John MacCrae, Rupert Brooke c.s.). Hij is ditmaal de dode lege plek in de roman vereeuwigd in marmer in een kapel in zijn ouderlijk landgoed dat later jongenssschool wordt, Daphne het levende centrum. Telkens verschuiven de perspectieven, naarmate mensen ouder worden, er nieuwe spelers opkomen, geheimen niet zo interessant meer zijn, of juist fanatiek stilgehouden worden: de poëzie van Cecil wordt achterhaald en geminacht, homoseksualiteit heel heel langzaam genormaliseerd. Daphne trouwt driemaal, waarvan de eerste met dode Cecil's broer, Cecil's poëzie wordt gecensureerd of per ongeluk incompleet uitgegeven, zijn liefdesbrieven aan George en anderen zijn verdwenen (deels bij Daphne die ze geschokt nooit prijsgeeft), een jonge bankbediende Paul, geen geld voor een studie in Cambridge, komt in contact met de familie en met zijn eerste minnaar, leraar op de school. Zijn fascinatie voor Cecil leidt tot een biografie, begin van een carrière als biografieënboer, de meest gevoelige leerling van leraar Peter wordt tekstediteur van Cecil's werk. Geen van beiden kan écht bij de dode komen, en dat geldt voor alle spelers, ze zijn niet in staat zichzelf en anderen te kennen. Of misschien is er niet zoiets als de echte persoon, de echte werkelijkheid. Een ander typisch Hollinghurst-thema is dat van de buitenstaander: de homoseksueel in het algemeen, in de verholen jaren voor '60 maar ook daarna, Paul die geen Cambridge man is en er niet bij hoort: nog aan het eind vindt de oude licht-dementerende Daphne hem een vreselijke man die ze zich niet herinnert van vroeger en (quasi) verwart met de man die pianospeelde op een fuifje (dat was Peter) of de leuke jongeman die het op een ander fuifje over Cecil's werk had (dat is de tekstuitgever). Zelfs bij een crematie veel later is Paul nog steeds niet 'one of us'. Alleen het einde met een of twee nieuwe twists is, zoals wel vaker bij Hollinghurst, niet helemaal geslaagd, al is die verrassing wél goed voorbereid. ( )

Als je deze roman begint te lezen dan lijk je terecht gekomen in een aardige, eind 19de eeuwse society-roman, heel conventioneel verteld en zich afspelend in de hogere Britse aristocratie. Maar schijn bedriegt, want Hollinghurst heeft er een knap en ingenieus werkstuk van gemaakt met afwisselende tijdsperioden, verschillende vertelperspectieven en vooral meerdere betekenislagen.
Er zijn tamelijk wat verbindende elementen tussen de 5 tijdsframes die de auteurs ons voorschotelt. De adellijke Daphe Sawles in de eerste plaats, die in het begin nog een bakvis van 16 is, en op het eind een kranige, maar erg gereserveerde dame van een heel stuk in de 80; rond haar circuleren haar broer George, haar (ex) echtgenoot Dudley en enkele van haar kinderen. En dan is er indrukwekkende Cecil Valance, de “niet-onverdienstelijke” dichter die sneuvelt in de eerste wereldoorlog, maar in de vorm van een marmeren praalgraf in elke tijdsperiode terugkeert, telkens het voorwerp van speculatie over wie hij nu werkelijk was. En tenslotte is ook de herenliefde een terugkerend gegeven, in de eerste tijdsframes nog omgeven door taboe en geheimhouding, later uiteraard veel minder; wat voor mij wel een verademing was, is dat Hollinghurst de homofiele liefde als een verhaalgegeven op zich gebruikt, zoals de heterofiele liefde, of de liefde tussen familieleden (hoewel er wat dit betreft precies op dit domein wel een angeltje onder het gras steekt, zie verder), en dus niet bewust-provocatief.
Het centrale gegeven van deze roman volgens mij is de werking van de tijd, meer specifiek de onverbiddelijkheid ervan (bij het begin van elke nieuwe tijdsframe blijken allerlei dramatische dingen gebeurd te zijn). Maar het is vooral onthutsend te zien hoe de protagonisten zelf met dat verleden omgaan: ze manipuleren het, bewust en onbewust, verdraaien de meeste essentiële gegevens of houden ze gewoon achter, of ze vergeten ze doodsimpel, zodat het voor anderen (later) onmogelijk is om door te dringen tot het ‘echte’ verleden. Naar mijn aanvoelen is dat de sterkste betekenislaag van deze roman: alle protagonisten zijn ‘kind van een vreemde’, namelijk vreemd aan hun eigen verleden; dat is ook letterlijk te nemen, want het is opvallend hoe alle familierelaties (tussen geliefden, echtgenotes, broers en zussen, maar ook tussen ouders en kinderen) in deze roman getroebleerd geraken, en mettertijd afstandelijk en zelfs erg cynisch worden.
Knap wat Hollinghurst hier presenteert. Maar er zijn ook wat keerzijdes: de voortdurende introductie van nieuwe personages in elk tijdsframe werkt tamelijk bevreemdend; de roman start spetterend en fascinerend, maar geleidelijk neemt het tempo af, en zeker naar het einde toe ligt de focus zodanig op heel uitgewerkte, beladen conversaties (waarbij je voortdurend moet letten op wat er gemanipuleerd wordt of niet gezegd wordt), dat het behoorlijk wat lees-aandacht vraagt; en tenslotte was het slot zelf een beetje een afknapper voor mij, alsof de ballon leegliep. Maar in elk geval: mijn eerste kennismaking met Hollinghurst smaakt naar meer. ( )

alleen het slot vind ik niet meer zo boeiend, verder prachtige beschrijving van Engeland in de 20e eeuw ( )

Teveel volk, teveel dialoog, teveel bladzijden. Niet dat Hollinghurst geen meesterverteller is. Hij heeft de kunst in de vingers een ver vervlogen verleden in al zijn zintuigelijke details tot leven te roepen. Het resultaat is een Oscar Wilde-achtig sfeertje vol intriges, roddels en verdoken erotiek. Het is alleen de vraag waarom je als lezer überhaupt zou geïnteresseerd zijn in de smeuïge familiegeheimen van personages waar je totaal geen voeling mee hebt. Al zeker als de onthulling ervan iemand die een beetje van deze wereld is, onverschillig de schouders laat ophalen en denken: so what, ik weet er wel pikantere. ( )

In de late zomer van 1913 logeert de jonge, aristocratische dichter Cecil Valance op het familielandgoed van zijn Cambridge-vriend George Sawle. Het weekend dat hij daar doorbrengt is vol verrassingen en verrukkingen voor de hele familie Sawle, maar in het bijzonder voor het zestienjarige zusje van George, Daphne, wanneer Cecil een gedicht aan haar opdraagt. Een gedicht dat een houvast voor een hele generatie zal blijken, een ode aan het oude Engeland dat op het punt staat voorgoed te veranderen.Het weekend zal de families Sawle en Valance aan elkaar binden in de lange en moeilijke eeuw die volgt.In Kind van een vreemde, een rijke, weemoedige, maar ook uiterst geestige zedenschets, staat het verhaal van Daphne centraal, van jong, romantisch meisje tot oude, getekende vrouw. Aan de hand van haar leven beschrijft Alan Hollinghurst de twintigste eeuw van Engeland in een even sublieme als subtiele roman over smaak, maatschappelijke klassen en sociale etiquette.