Thomas Piketty

Invoering van progressieve belastingstelsels, sterk verbeterd onderwijs en de invoering van de verzorgingsstaat hebben geleid tot verbetering in verdeling van inkomen en vermogen. We weten dus dat genoemde maatregelen effectief kunnen zijn in de bestrijding van te grote verschillen in inkomen en vermogen en verbetering van levensomstandigheden van iedereen.
Daarover gaat dit boek.

Het is in het verlengde van zijn eerdere (beroemde) publicaties een soort tour d’horizon van de huidige problematiek met daarbij de verwijzingen naar de recente economische ontwikkelingen. Ook dekolonisatie speelt in deze ontwikkelingen een belangrijke rol. Het boek is uitstekend van opbouw maar wordt naar het einde toe soms toch wat vaag en “wollig”, met name wanneer het gaat over mogelijke oplossingen en noodzakelijke geachte stelselwijzigingen.

Per saldo een lezenswaardig boek.… (meer)

Een van de grootste problemen van de economie is de opeenhoping en de verdeling van kapitaal. Dat hangt nauw samen met kwesties van ongelijkheid, concentratie van welvaart en economische groei. Bevredigende oplossingen voor die problemen waren tot nu toe moeilijk te vinden. Theorieën te over, maar relevant historisch onderzoek was niet voorhanden.

In Kapitaal in de 21ste eeuw analyseert Thomas Piketty een groot aantal gegevens uit de laatste twee eeuwen en uit twintig landen. Zo weet hij fundamentele economische en sociale processen bloot te leggen. Hij toont aan dat de moderne economische groei en de spreiding van kennis ons in staat hebben gesteld om de ongelijkheid op apocalyptische schaal die Marx had voorspeld, te voorkomen. Maar de diepere structuur van kapitaal en ongelijkheid is er in wezen niet door veranderd, zoals we in ons optimisme na de Tweede Wereldoorlog dachten. De belangrijkste oorzaak van de ongelijkheid is de tendens dat de opbrengst op kapitaal groter is dan de economische groei – iets wat nu tot extreme ongelijkheid dreigt te leiden. Het wakkert de onvrede aan en ondermijnt democratische verworvenheden. Het is aan de politiek om die tendens in te tomen.

Kapitaal in de 21ste eeuw is een buitengewoon ambitieuze onderneming, waarvan de grote waarde alom wordt erkend. Het is een herbezinning op de economische geschiedenis en dwingt ons de werkelijkheid nuchter onder ogen te zien.… (meer)

Ik wil hier niet al te denigrerend over doen, want dit boekje is natuurlijk voortgekomen uit lovenswaardig idealisme. Het bepleit een democratisering van de Europese instellingen, door de invoering van een specifiek parlement voor de Eurozone. De auteurs hebben immers vastgesteld dat tijdens en na de financiële crisis (2008-2014) de raad van ministers van de Eurogroep proportioneel buitensporige macht naar zich toe heeft getrokken, zonder democratische controle. En uiteraard moet dat geremedieerd worden. Maar of dit nu door nog eens een nieuw parlement en een nieuw verdrag moet, is maar de vraag. De teneur van het boekje is ook duidelijk erg naïef: het komt volledig uit Franse hoek, spreekt hoopvol over de Duitse partner en het uitzicht op een links overwicht in dat nieuwe parlement, en onderschat volledig de groei van het populisme en euroscepticisme. Neen, met dit soort goedbedoelde, maar erg slordig doorgedachte initiatieven gaat Europa er niet komen. Dat blijkt trouwens ook: het manifest is vrijwel onmiddellijk door al wie telt, in de vuilnisbak gegooid. Verspilde energie heet zoiets.… (meer)