Michael Moorcock

Wat een feest om weer een Michael Moorcock boek te vinden dat ik nog niet gelezen had. Zoals wel vaker vond ik eerst tweedehands een nog niet door mij gelezen boek (The Warlord of the Air) en kwam er al snel achter dat het een deel van een reeks was (The Land Leviathan en The Steel Tar horen ook in de reek The Nomad of Time). En wat heerlijk toch om die drie gebundeld terug te vinden in een uitgave gedrukt op lekker licht papier zodat het dikke boek makkelijk te hanteren is.

Michael Moorcock, de meester van de science fantasy, weet in The Nomad of Time op een natuurlijke wijze in het multiversum te stappen waar de steampunk de sfeer bepaalt. Dit is met name te merken aan de luchtschepen die een gehele eigen manier van aandrijving hebben.

Daarnaast vind ik het ook altijd prettig om in een verhaal meegetrokken te worden door als lezer aangesproken te worden. Michael Moorcock heeft geschriften van zijn grootvader gevonden waarin hij vertelt over de ontmoeting met ene Captain Oswald Bastable die een bijna ongeloofwaardige geschiedenis vertelt. Hierin in sprake van zowel tijdreizen als reizen tussen de verschillende universa. Vervolgens verdwijnt deze Bastable en blijft de grootvader van Michael Moorcock altijd naar hem op zoek waardoor hij zelf ook weer avonturen beleeft.

In de verschillende universa is de wereldgeschiedenis net even anders verlopen waardoor de machtsverhouding net een beetje verschoven zijn met hoe wij ze kennen. En dat maakt bijvoorbeeld dat Japan een van de wereldnaties is en China zwaar onderdrukt wordt. Er worden hierdoor ook andere oorlogen uitgevochten en vinden we Ghandi terug als leider van Zuid-Afrika. Door dit soort kleine blikverschuivingen moet ik altijd glimlachen, het is spelen met onze werkelijkheid en de gedachte uitwerken van 'wat als'.

Het meest opmerkelijke vind ik in The Land Leviathan dat geschreven is in de eerste helft van de jaren zeventig. In dit verhaal speelt een zwarte Amerikaan een grote rol in het vernietigen van de witte onderdrukker over de hele wereld. Nadat wij als lezer uiteindelijk zijn meegenomen naar de afschuwelijke onderdrukking van zwarte Amerikanen wordt de grootste slag tegen de witte Amerikaan geslagen. Een thema dat in onze huidige tijd ook niet misstaat waardoor dit boek helemaal niet gedateerd aanvoelt.

Michael Moorcock weet er weer een reeks spannende avonturen van te maken met voldoende realiteitszin zodat het ook werkelijk gebeurd zou kunnen zijn. Wie weet wat voor ongelezen juweeltjes ik van deze schrijver nog ga vinden.… (meer)

Inmiddels heb ik zoveel boeken van Michael Moorcock gelezen dat ik het gevoel heb dat ik nu wel zo'n beetje weet hoe het zit.
Maar in The Whispering Swarm wist hij toch weer opnieuw mijn belangstelling te wekken door het vooral heel persoonlijk te houden. Zo vertelt hij over hoe hij opgroeit, zijn carrière als schrijver en muzikant begint en hoe hij zijn vrouw ontmoet waar hij twee dochters mee krijgt. Omdat ik wel het een en ander van zijn werk ken, is het vooral leuk om meegezogen te worden in wanneer hij wat geschreven heeft onder welke omstandigheden. Een extraatje voor de trouwe fan.

Omdat het Michael Moorcock is, kan het niet anders dan dat er iets gebeurt dat buiten ons, gewone aardbewoners, waarnemingsvermogen ligt. Hij komt als twintiger in een deel van de stad London waarvan hij lang denkt dat de mensen daar aan LARP (Live Action Role Playing) doen. Hij ziet daar mensen in kledij uit verschillende eeuwen en ook technische hoogstandjes die anachronistisch zijn. Hij wordt meegezogen in het spel dat daar gespeeld wordt en vol plezier doet hij mee.
Maar dan keert hij terug naar het London dat hij kent en leeft daar verder zijn leven. Tenminste voor een bepaalde tijd. Er is een zoem in zijn hoofd die hij moeilijk kwijt kan raken en die met de tijd steeds sterker wordt. Er komt een sprekend raaf hem vragen terug te keren naar het andere London. Zodra Michael Moorcock daar naar binnenstapt, is het zoemen over.

En zo ontstaat er een strijd in hem tussen deze twee werelden. In het ene is zijn gezin en zijn werk, in het andere ontmoet hij figuren uit de geschiedenis en een nieuwe liefde. Maar de heimwee naar zijn gezin doet hem steeds weer naar de wereld gaan die wij ook kennen totdat het gezoem in zijn hoofd opnieuw zo oorverdovend wordt dat hij wel terug moet keren.

Lang blijft het onduidelijk wat die andere wereld nu voor een wereld of werkelijkheid is. En wat mij betreft doet het er ook niet werkelijk toe.

Wat ik vooral lees in dit boek is de verscheurdheid van een schrijver tussen de wereld waarin hij leeft en de wereld die hij zelf creëert. Twee werelden waar hij niet zonder kan. Jaren geleden zat ik ook wel eens zo diep in een verhaal waaraan ik aan het schrijven was, dat ik het moeilijk vond om me uit die gemaakte realiteit los te maken en in de wereld te functioneren. Daar doet me dit boek aan denken. Maar ook weer helemaal niet want Michael Moorcock kan schrikbarend nuchter zijn. Een nieuwe kant die ik nog niet van hem kende.… (meer)

Het eerste deel van een trilogie waar ik pas achter kwam nadat ik de laatste bladzijde had omgeslagen. Teleurstellend want ik hoopte zo dat ik een los verhaal te pakken had.
Nu kwamen de verschillende personages uit het boek me al heel erg bekend voor. En na nog even verder graven in mijn geheugen kwam ik er achter dat ik ooit het derde deel gelezen had (ook niet wetende dat het een deel van een trilogie was).
Ik zou er erg voor willen pleiten dat als boeken niet op zichzelf staan, dit op de kaft met duidelijke letters wordt aangegeven. Dat zou bij mij een hoop teleurstelling schelen.

De tweede teleurstelling was dat ik niet goed in dit verhaal kwam. En dat terwijl Michael Moorcock een van mijn lievelingsschrijvers is.
De hoofdpersonen zijn professionele kansspelers. Het spel is telkens een andere en wordt naast dat het een naam gegeven wordt amper toegelicht. Behalve de Game of Time. Dit blijkt een spel te zijn gemaakt door de Chaos Ingenieurs en de Singulariteit die de realiteit beïnvloedt. Er is een voortdurende bedreiging van verlies van geliefden, de huidige realiteit en het eigen bestaan. Door de aard van de tijd te veranderen, hopen de spelers te winnen.
Dit alles zou heel boeiend kunnen zijn maar door het ongemerkt wisselen van de realiteit en de onduidelijke motieven van bepaalde hoofdrolspelers had ik als lezer te weinig houvast om te volgen waar het over ging. Niet dat ik een liefhebber ben van verhalen die in de puntjes worden uitgelegd maar dit was iets te weinig voor mij.

Wel de moeite waard vind ik de namen van de hoofdpersonages (Jack Karaquazian, Sam Oakenhurst, Rose von Bek), van de spellen (Desdemona's Luck, Dead King's Chair), van de schepen (Now The Clouds Have Meaning, The Statement of Truth) en de pulppersonages die eerst als verhaalfiguren worden geïntroduceerd en steeds meer een rol gaan spelen in de realiteit van Jack, Sam en Rose (Fearless Frank Force, Karl Kapital, Kaprikorn Schultz, Pearl Peru).
Deze namen roepen iedereen al een verhaal in zichzelf op.
Confronterend was de omdraaiing van de huidskleur die de macht bepaald. De witten worden met grote minachting behandeld en door sommigen zelfs met afschuw bekeken. Als zelf een van die witten zijnde vond ik dit zeer bedreigend. Knap gedaan.

Alles bij elkaar genomen prikkelt het boek mij niet genoeg om het tweede deel te willen lezen.… (meer)