Prachtig iconisch verhaal over hoe moeilijk het is om beschaving hoog te houden in moeilijke omstandigheden. Prachtige vondst van Golding om net de "onschuldigste" wezens, kinderen, te laten ontsporen. Voortdurende spanning tussen de paradijselijke omgeving en de spiraalsgewijze neergang van de onderlinge verhoudingen. Een van de top-20 verhalen van de 20ste eeuw. ( )

Het boek gaat over een bende kinderen die neerstorten met hun vliegtuig op een onbewoond eiland. In het begin kunnen ze "redelijk" goed samenwerken, maar na een tijdje op het eiland verbleven te zijn, vergeten ze al wat ze ooit geleerd hebben en worden ze letterlijk een bende wilden.

Het eerste boek werd Lord of the Flies (1954) van William Golding. Het verhaal gaat over een groep Britse jongeren die door een crash op een onbewoond eiland terecht komen. Hoofdpersonages zijn de rationele en evenwichtige Ralph versus de charismatische en op macht beluste Jack. Ralph doet er alles voor om gered te worden (rooksignalen) en de groep geordend en gestructureerd te houden. Bij Jack gaat het om jagen en vlees, macht én sterkte. Het eindigt in het recht van de sterkste waarbij de jongens kritiekloos (en bang ?) luisteren naar Jack en ook moorden. Ze worden - naar Goldings woorden - 'echte wilden'. Ralph wordt opgejaagd als een dier.

Het verhaal is mij niet vreemd. Een vriend van mij die opgroeide in een zeer beschermd en cultureel hoogstaand milieu, ging uit puur idealisme in een vluchthuis van daklozen en verslaafden wonen. Hij had er zijn eigen kamer en was er een aanspreekpunt voor vragen over administratie. Hij had geen regulerende functie. Het huis moest zichzelf regelen. In het huis ontbrak elke structuur. Er werd van elkaar gestolen, niemand ruimde ooit iets op. De inwoners hadden zo hun handen vol met zichzelf dat ze zo goed als niet tot groepsvorming of een 'geregeld' huishouden kwamen. Na twee maand zag ik hoe mijn vriend veranderd was. Het waren kleine dingen : onverwacht sterke taal, het gebrek aan tafelmanieren tot het zichzelf niet meer verzorgen. Op mijn aandringen is hij daar weggegaan. De jongeman die regelrecht van een streng internaat en 'doodbraaf' en vol idealisme in het vluchthuis als vrijwilliger werkte, verdronk in in de wetteloosheid en de structuurloosheid van dat huis.

Zelf maakt ik jaren later hetzelfde mee toen ik in New York, op de rand van The Bronx en Harlem in een vluchthuis werkte, maar het ergste voorval was een immense ruzie in Egypte. Het was er echt stikheet en V. en ik hadden beiden een watervoorraad die gezien de afschuwelijke hitte levensnoodzakelijk leek. Op een zeker moment was er nog een halve liter water over en we dachten beiden dat deze fles de onze was. De ruzie die onstond uit deze opvatting was ongehoord hevig. We maakten ruzie alsof ons leven er van afging. Wij waren beste vriendinnen en er moest niets worden uitgepraat, het ging hier niet over een uitgesteld conflict dat in het voorval de aanleiding tot uitbarsten vond, het was doodgewoon een primitieve behoefte (water !) die zo alomvattend werd dat we er beiden onze redelijkheid bij verloren. We waren er (later !) van onder de indruk.

Zelf ook grootgebracht op een streng katholiek internaat heb ik de noodzaak en het goede van regels nooit in vraag gesteld. Ik ben nooit, zelfs niet in mijn wildste filosofische fantasieën een aanhanger van het anarchisme of het nihilisme geweest. Ik heb altijd geloofd in cultuur. In wetten, in afspraken. Soms lijkt dat heel ouderwets.
Bovenal geloof ik in rationaliteit, net zoals de jonge Ralph in het boek. Soms wordt die drang naar redelijkheid ook afgestraft, wordt redelijkheid opgejaagd als wild en hullen zelfs politieke leiders zich als charismatici over hun leden met als enig doel te jagen en de macht te versterken.
Een actueel boek. ( )

gestrande jongens maken hun eigen regels, beklemmend,want ineens vallen normen weg ( )

Lord of the Flies heeft een status als klassieker... is dat wel helemaal terecht?

Absoluut. Lord of the Flies is een van die zeldzame boeken die je op het puntje van je stoel houdt en je later nog eens in de vorm van angstdromen over de grilligheid van de menselijke natuur komt bezoeken. Golding schets een beeld van aardige op een eiland aangespoelde schooljongens die na na verloop van tijd gaan verwilderen en groepen vormen.

Het verhaal is even afgrijselijk als interessant en geloofwaardig. Als je te lui bent om hem in het engels te lezen, lees hem dan in het nederlands. De films die ervan gemaakt zijn halen het in de verste verte niet bij het boek (maar dat is meestal zo). ( )