Albert Camus (1913–1960)
Auteur van De vreemdeling
Over de Auteur
Born in 1913 in Algeria, Albert Camus was a French novelist, dramatist, and essayist. He was deeply affected by the plight of the French during the Nazi occupation of World War II, who were subject to the military's arbitrary whims. He explored the existential human condition in such works as toon meer L'Etranger (The Outsider, 1942) and Le Mythe de Sisyphe (The Myth of Sisyphus, 1942), which propagated the philosophical notion of the "absurd" that was being given dramatic expression by other Theatre of the Absurd dramatists of the 1950s and 1960s. Camus also wrote a number of plays, including Caligula (1944). Much of his work was translated into English. He was awarded the Nobel Prize for Literature in 1957. Camus died in an automobile accident in 1960. (Bowker Author Biography) toon minder
Ontwarringsbericht:
(eng) Do not combine this page with the author page for A. Camus or for Camus as there are other authors with the same surname, and surname and initial.
Reeksen
Werken van Albert Camus
Albert Camus: The Plague, The Fall, Exile and the Kingdom, and Selected Essays (2004) 674 exemplaren, 4 besprekingen
Create Dangerously: The Power and Responsibility of the Artist (2018) 218 exemplaren, 4 besprekingen
Between Hell and Reason: Essays from the Resistance Newspaper Combat, 1944-1947 (1991) 54 exemplaren, 1 bespreking
Oeuvres complètes : Coffret en 2 volumes : Tome 1, 1931-1944 ; Tome 2, 1944-1948 (2006) 45 exemplaren, 2 besprekingen
Christian Metaphysics and Neoplatonism (Eric Voegelin Institute Series in Political Philosophy: Studies in Religion and… (1936) 32 exemplaren
Brev till en tysk vän ; Konstnären och hans tid : föreläsning den 14 december 1957 (2002) 16 exemplaren
Obras/ Works: El Reves Y El Derecho. Nupcias. El Extranjero. El Mito De Sisifo. Caligula. Carnets, 1 (Spanish Edition) (1996) 14 exemplaren
Travels in the Americas: Notes and Impressions of a New World (The France Chicago Collection) (2023) 11 exemplaren, 1 bespreking
The Myth of Sisyphus [and other writings] 9 exemplaren
La noche de la verdad: Los artículos de Combat (1944-1947) (Spanish Edition) (2002) 7 exemplaren, 1 bespreking
De Vreemdeling / De Val / De Rechtvaardigen 7 exemplaren
Obras/ Works: El Malentendido. Los Justos. El Estado De Sitio. La Peste. Carta a Un Amigo Aleman. Cronicas 1944-1948… (1996) 6 exemplaren
Il rovescio e il diritto. Nozze. L'estate 5 exemplaren
Minotaurus 5 exemplaren
Albert Camus éditorialiste à "L'Express" (Mai 1955 - Février 1956) (Cahiers Albert Camus) (French Edition) (1987) — Auteur — 4 exemplaren, 1 bespreking
L'Étranger, La Peste, La Chute 4 exemplaren
Ribellione e morte: saggi politici 4 exemplaren
Le opere: Lo straniero, La peste, La caduta, da: L'esilio e il regno, Il rovescio e il diritto, Nozze, Il mito di… (1965) 4 exemplaren
Obras/ Works: El Hombre Rebelde. Cronicas 1948-1953. Reflexiones Sobre La Guillotina. El Verano (1996) 4 exemplaren
Schreib ohne Furcht und viel: Eine Liebesgeschichte in Briefen 1944-1959 (German Edition) (2021) 4 exemplaren
Le voci del quartiere povero 4 exemplaren
La caduta e Discorsi di Svezia — Auteur — 3 exemplaren
Esortazione ai medici della peste 3 exemplaren
Mit o Sizifu — Auteur — 3 exemplaren
Œuvres complètes (1931-1934) 3 exemplaren
Camus Albert 3 exemplaren
Das Exil und das Reich: Gesammelte Erzählungen | Der wichtigsten Erzählungen des Nobelpreisträgers… (2023) 2 exemplaren
OBRAS ESCOGIDAS 2 exemplaren
Lo straniero - La peste - La caduta - L'esilio e il regno - Il rovescio e il diritto - Nozze - Il mito di Sisifo -… 2 exemplaren
Os Possessos 2 exemplaren
Novele 2 exemplaren
PREFACE 2 exemplaren
Le opere 2 exemplaren
La Crise de l’homme (The Human Crisis), Lecture delivered at Columbia University 3/28/1946 — Auteur — 2 exemplaren, 1 bespreking
I HUAJI 2 exemplaren
Patan 2 exemplaren
Essays by Albert Camus: The Myth of Sisyphus, the Rebel, Reflections on the Guillotine (2010) 2 exemplaren
El extranjero La peste ; El exilio y el reino 2 exemplaren
Great Ideas the Fastidious Assassins (Penguin Great Ideas) by Camus Albert (2008-09-23) Mass Market Paperback (1600) 2 exemplaren
Fragments d'un combat : 1938 - 1940 ; Alger Républicain, Le Soir Républicain (1978) 2 exemplaren, 1 bespreking
Pages choisies 2 exemplaren
පිටස්තරයා 1 exemplaar
VERA NE ALGJER 1 exemplaar
NOCES, Par Albert Camus Les Essais XXXIX 1 exemplaar
Du 405: Maler im Banne des Balletts, Oratorium Perugia, Tinguely, La Postérité du Soleil 1 exemplaar
El malentedido Calígula 1 exemplaar
L'estiu 1 exemplaar
Albert Camus regényei. Közöny. A pestis. A bukás 1 exemplaar
NJE KENAQESI E VETMUAR 1 exemplaar
Rare Albert Camus / Notebooks 1935-1942 1965 - NY: Modern Library, 1965 [Hardcover] Camus, Albert 1 exemplaar
The Quotable Camus 1 exemplaar
The Fall by Camus, Albert (1991) Paperback 1 exemplaar
Breve til en tysk ven 1 exemplaar
Str♯inul: Ciuma 1 exemplaar
GOJEKYCURI RENEGATI 1 exemplaar
2: Chroniques 1948-1953 1 exemplaar
3: Chroniques algérienne, 1939-1958 1 exemplaar
"Rules Of Engagement: A Manifesto" 1 exemplaar
RENIA 1 exemplaar
PAGES MEDITERRANEENNES 1 exemplaar
MBRETERIA DHE MERGIMI 1 exemplaar
Sürgün 1 exemplaar
E PRAPMJA DHE E PERPARMJA 1 exemplaar
NJERIU I PARE 1 exemplaar
Stranac 1 exemplaar
Rf̌lexions sur la guillotine 1 exemplaar
西西弗神话 1 exemplaar
℗La ℗caduta: L'esilio e il regno 1 exemplaar
The Plague albert camus: The Original 1947 text 1 exemplaar
Desde la biblioteca: Camus 1 exemplaar
L'tat de sige 1 exemplaar
Obras Completas Tomo II 1 exemplaar
Caligula and other works 1 exemplaar
«Caro Professor Germain» 1 exemplaar
Obra selecta 1 exemplaar
Estado de Sítio * O Estrangeiro 1 exemplaar
?? 1 exemplaar
DENEMELER VE BİR ALMAN DOSTA MEKTUPLAR 1 exemplaar
SANATÇI VE ÇAĞI 1 exemplaar
Geen titel 1 exemplaar
SISYPHE EFSANESİ - UYUMSUZ ÜZERİNE DENEME 1 exemplaar
TERSİ VE YÜZÜ 1 exemplaar
NIRVAASAN AUR AADHIPATYA 1 exemplaar
[No title] 1 exemplaar
כלולות הקיץ 1 exemplaar
האדם המורד 1 exemplaar
THE OUTSIDER: AGANTUK 1 exemplaar
O Estrangeiro - Saraiva 1 exemplaar
Избранное 1 exemplaar
L´intelligenza e il Patibolo 1 exemplaar
La caiguda - Premi Nobel 1957 1 exemplaar
Carnets Mayo 1935 Febrero 1942 1 exemplaar
℗La ℗chute: r©♭cit 1 exemplaar
Maria Casares - Correspondance 1944-1959 1 exemplaar
Framsidan och frånsidan 1 exemplaar
Ecrits libertaires 1948-1960 1 exemplaar
The Myth of Sisyphus & The Fall (DLB edition) 1 exemplaar
Közöny; A pestis; A bukás 1 exemplaar
Obras Completas Tomo I 1 exemplaar
Sziszüphosz mítosza 1 exemplaar
Főleg szeress 1 exemplaar
Núpcias, O Verão 1 exemplaar
Theatre, recits, nouvelles (Bibliotheque de la Pleiade) (French Edition) by Albert Camus (1991-01-01) 1 exemplaar
Der Mythos des Sisyphos ( 2. Juni 2000 ) 1 exemplaar
Actuelles, chroniques 1944-1948 1 exemplaar
L'homme re¿¿volte¿¿ 1 exemplaar
Estado de Sítio - Teatro Vivo 1 exemplaar
Der Fremde Erzählung 1 exemplaar
দি আউটসাইডার 1 exemplaar
El primer hombre 1994 1 exemplaar
TE DREJTET 1 exemplaar
Caligula d'Albert Camus (Fiche de lecture): Analyse complète de l'oeuvre (French Edition) (2014) 1 exemplaar
L'Etranger 1 exemplaar
The Trial — Auteur — 1 exemplaar
Rub a lice 1 exemplaar
Užrašų knygelės I 1 exemplaar
Pmp project management professional 1 exemplaar
Cahiers Albert Camus, 2 : Le premier Camus 1 exemplaar
Misère de la Kabylie 1 exemplaar
Proti neredu sveta 1 exemplaar
Oeuvres complètes 1 exemplaar
The Silent Men — Auteur — 1 exemplaar
Közöny. A bukás / Albert Camus ; [ford. Gyergyai Albert, Szávai Nándor] ; [a jegyzeteket írta Pap Éva] (2003) 1 exemplaar
Ihójin (異邦人) 1 exemplaar
Oeuvres complètes. Récits et romans, vol 1 1 exemplaar
Oeuvres complètes. Essais littéraires, vol. 2 1 exemplaar
Oeuvres complètes. Essais philosophiques, vol. 3 1 exemplaar
Oeuvres complètes. Essais politiques, vol. 4 1 exemplaar
The Renegade or a Confused Spirit — Auteur — 1 exemplaar
Odabrana djela 1 exemplaar
Vous Parle 1 exemplaar
L'Italia Nell'opera di Albert Camus 1 exemplaar
Collected plays 1 exemplaar
Balises 1 exemplaar
Cahiers Albert Camus 1 exemplaar
Denemeler 1 exemplaar
Albert Camus: Obras escogidas 1 exemplaar
Esė rinktinė. D. 2 1 exemplaar
Der Mythos des Sisyphos/Der erste Mensch/Die Pest/Der Fremde/Der Fall/Der glückliche Tod 1 exemplaar
Albert Camus reading from his novels and essays 1 exemplaar
The Funeral 1 exemplaar
Helen's Exile {essay} 1 exemplaar
Primeiros cadernos 1 exemplaar
Dżuma Tom 1 1 exemplaar
Dżuma Tom 2 1 exemplaar
Saggi letterari 1 exemplaar
The Thibaults 1 exemplaar
Oeuvres complètes. Théâtre, vol. 5 1 exemplaar
Rencontre avec Camus. 1 exemplaar
The outsider ; translated from the French by Stuart Gilbert with an introduction by Cyril Connolly (1946) 1 exemplaar
Η παρεξήγηση 1 exemplaar
Απ' την καλή κι απ' την ανάποδη 1 exemplaar
Notebooks 1 exemplaar
سقوط 1 exemplaar
Lhomme révolté 1 exemplaar
Jonas ou L'Artiste au travail 1 exemplaar
سوء التفاهم 1 exemplaar
أسطورة سيزيف 1 exemplaar
Tagebuch. Mai 1935 - Febr. 1942. 1 exemplaar
Fiche de lecture L'Étranger de Albert Camus (analyse littéraire de référence et résumé complet) (2014) 1 exemplaar
Le Mythe de Sisyphe de Albert Camus (fiche de lecture et analyse complète de l'oeuvre) (French Edition) (2019) 1 exemplaar
Fiche de lecture La Peste de Camus (Analyse littéraire de référence et résumé complet) (French Edition) (2018) 1 exemplaar
Saremo leggeri: Corrispondenza (1944-1959) 1 exemplaar
Γράμματα σ' έναν φίλο Γερμανό 1 exemplaar
Sukhi Mrityu translation of Happy Death) 1 exemplaar
Nirvasan aur Aadhipatya 1 exemplaar
NOBEL PRIZE LIBRARY 1 exemplaar
Opgør : Essays 1 exemplaar
HLa Icaduta 1 exemplaar
Calepins de Bibliographie 1 exemplaar
FRÄMLINGEN 1 exemplaar
Ούτε δήμιοι, ούτε θύματα 1 exemplaar
Δημιουργία και ελευθερία 1 exemplaar
A pestis. Sziszüphosz mítosza 1 exemplaar
La Peste (éd. abrégée et annotée) 1 exemplaar
Obcy / Dżuma / Upadek 1 exemplaar
Vrang og ret 1 exemplaar
Chroniques: 1944-1948 1 exemplaar
Albert Camus' Critique of Modernity 1 exemplaar
Noces. Suivi de l'Été 1 exemplaar
NÚPCIAS , O VERÃO 1 exemplaar
1999 1 exemplaar
De vreemdeling ; De rechtvaardigen ; De val 1 exemplaar
Twice A Year, No. XIV-XV 1 exemplaar
السقطة 1 exemplaar
Teatro di Albert Camus 1 exemplaar
NJERIU I REVOLTUAR 1 exemplaar
Gerelateerde werken
The Story and Its Writer: An Introduction to Short Fiction (1983) — Medewerker — 1,141 exemplaren, 3 besprekingen
The Assassin's Cloak: An Anthology of the World's Greatest Diarists (2000) — Medewerker, sommige edities — 561 exemplaren, 8 besprekingen
The Moral Life: An Introductory Reader in Ethics and Literature (1999) — Medewerker — 184 exemplaren, 2 besprekingen
The Graphic Canon, Vol. 3: From Heart of Darkness to Hemingway to Infinite Jest (2013) — Medewerker — 150 exemplaren, 1 bespreking
Hanged by the neck : an exposure of capital punishment in England (1956) 65 exemplaren, 3 besprekingen
The world of law; a treasury of great writing about and in the law, short stories, plays, essays, accounts, letters,… (1960) — Medewerker — 54 exemplaren
Die grossen Meister. Europäische Erzähler des 20. Jahrhunderts?Bd. 2 (1966) — Auteur — 14 exemplaren
La chute de Camus Profil littérature d'une Oeuvre n°1 par Pierre-Louis Rey (1973) — Medewerker — 13 exemplaren
Die Sammlung der Nationalgalerie : 1945-1968 : Der geteilte Himmel : die Dokumentation einer Ausstellung (2014) — Medewerker — 2 exemplaren
Ystävykset ja muita ranskalaisia novelleja 2 exemplaren
L'homme revolte [de] Camus: Analyse critique (Profil d'une oeuvre ; 56) (French Edition) (1977) — Medewerker — 1 exemplaar
Tagged
Algemene kennis
- Geboortedatum
- 1913-11-07
- Overlijdensdatum
- 1960-01-04
- Graflocatie
- Lourmarin, Vaucluse, Frankrijk
- Geslacht
- male
- Nationaliteit
- Frankrijk
- Land (voor op de kaart)
- France
- Geboorteplaats
- Mondovi, Algerije
- Plaats van overlijden
- Villeblevin, Yonne, Bourgogne-Franche-Comté, Frankrijk
- Oorzaak van overlijden
- car crash
- Woonplaatsen
- Algiers, Algeria
Paris, Île-de-France, France - Opleiding
- University of Algiers (BA, 1935)
University of Algiers (MA, 1936) - Beroepen
- novelist
essayist
playwright
journalist - Relaties
- Casares, Maria (partner)
Feraoun, Mouloud (friend) - Organisaties
- French Communist Party
Algerian People's Party
Combat
French Resistance - Prijzen en onderscheidingen
- Nobel (1957)
- Korte biografie
- Albert Camus was born to French-Spanish parents in Mondovi, a small village in northeastern Algeria, then a French colony. In 1933, he enrolled at the University of Algiers.. He became a theater professional and journalist, joining the staff of the Alger-Républicain in 1938. He was in Paris working for Paris-Soir magazine at the outbreak of World War II, and joined the French Resistance. After the war, he left political journalism and focused on essays, fiction, and his work as a theater producer and playwright. Camus died in an auto accident in 1960 at age 46.
- Ontwarringsbericht
- Do not combine this page with the author page for A. Camus or for Camus as there are other authors with the same surname, and surname and initial.
Leden
Discussies
Camus - His Non-Fiction - discussion in Literary Centennials (mei 2018)
possibly Dystopian about Death in Name that Book (oktober 2015)
Camus - The Fall - discussion in Literary Centennials (januari 2014)
Albert Camus - Resources and General Discussion in Literary Centennials (december 2013)
Camus - The Plague - discussion in Literary Centennials (augustus 2013)
Camus - The Stranger (aka Outsider) - discussion in Literary Centennials (maart 2013)
Camus - A Happy Death - discussion in Literary Centennials (januari 2013)
***GroupRead: The Plague (Spoiler Free) in 75 Books Challenge for 2010 (april 2010)
Besprekingen
La Chute (French Edition) door Albert Camus
Ik kan er niet aan doen, maar dit boekje doet me denken aan “In Love”, het al even korte boekje van de Amerikaanse schrijver Alfred Hayes. Ook dat is één lange monoloog van een man die ogenschijnlijk zijn hart openlegt, een al of niet oprechte biecht dus. “In Love” verscheen in 1953, “De val” drie jaar later. Het zou kunnen dat Camus zich heeft laten inspireren door de vorm van Hayes. Maar eerlijk, Camus overtuigt me toch wat minder. Akkoord, van in het begin vermoed je dat de verteller, de in Amsterdam verzeilde Fransman Jean-Baptiste Clamence, niet al te betrouwbaar is. En dus ben je op je hoede. Je vraagt je voortdurend af waar Clamence naartoe wil, want zijn verhaal wordt zwaarder met de minuut, een onverbiddelijk portret van zijn eigen morele afgang en die van de mens in het algemeen. Camus zag dit blijkbaar als een kans om zijn existentiële thema’s nog eens aan te kaarten: de absurditeit van het leven, de morele verantwoordelijkheid van elk individu, de bijna onmogelijke omgang met de vrijheid die het leven ons laat, de dubbelhartigheid van de menselijke ziel, de onvermijdelijkheid van schuld en zonde, enz. Uiteindelijk is dit een heel zwartgallig boekje, meer nog dan L’Etranger of La Peste die nog een uitweg laten in de vorm van (blind) humanistisch engagement. Ik moet bekennen dat ik een beetje teleurgesteld was door de ontknoping die Camus aan zijn verhaal gaf. Die voelde artificieel aan, alsof hij er plots een einde aan wilde maken, alsof alles verteld was, terwijl je toch meer verwacht. Neen, Camus heeft betere werken geschreven.… (meer)
½
“Camus schreef over angst en gruwelen en de miserabele condition humaine maar dat deed hij op zo’n rustgevende en bloemrijke manier… zijn taal… dat je het gevoel kreeg dat het allemaal geen effect had, niet op hem en ook niet op zijn manier van schrijven. Dus voor hetzelfde geld was alles kits geweest. Camus schreef als iemand die net een uitgebreid maal achter zijn kiezen had, biefstuk met patat en salade, plus een fles goede Franse wijn. De mensheid mocht het dan ellendig hebben maar hij niet. Een wijs man misschien, maar Henry had liever iemand die schreeuwde als hij in brand stond.” Dát noteerde ik begin 2023 in mijn bespreking van Charles Bukowski’s Warmwatermuziek https://bjornroosebespreekt.blogspot.com/2023/01/warmwatermuziek-charles-bukowsk... uit het verhaal Schreeuw als je in brand staat en minstens iéts daarvan is wáár: Albert Camus schreef prachtig, óók als het over een stad ging, Oran in Algerije, die langzamerhand volkomen in de greep van de pest raakt.
“(…) voor hetzelfde geld was alles kits geweest”, lijkt als je louter op Camus’ stijl afgaat inderdaad een mogelijkheid, en dat is – nu ik er over nadenk – ook zo ongeveer wat ik dacht toen ik meer dan dertig jaar geleden zijn L’Étranger las. L’Étranger inderdaad en niet de Nederlandse vertaling daarvan, De vreemdeling, want we moesten die pocket lezen als opdracht van onze toenmalige leraar Frans. Een garantie op afkeer, zoiets, bij sommigen voor boeken in het algemeen, bij mij enkel voor Camus, want ondanks het feit dat ik het boek mooi geschreven vond (voor zoverre mijn kennis van het Frans toereikend was om daar over te kunnen oordelen), had ik er verder niets mee, al helemaal niet met dat wereldvreemde existentialisme waaronder Camus’ werken werden geklasseerd, en ik liep Camus tussen toen en nu enkel nog af en toe tegen het lijf in het nummer Killing an Arab https://www.youtube.com/watch?v=ZMqPlQgHww8 van The Cure (“I’m alive / I’m dead / I’m the stranger / Killing an Arab”).
Tot ik een boek van hem – De pest dus – aantrof in de reeks boeken waarin ik ook, bijvoorbeeld, Tien kleine negertjes https://bjornroosebespreekt.blogspot.com/2023/12/tien-kleine-negertjes-agatha-ch... van Agatha Christie vond en besloot me over die, wellicht irrationele, afkeer heen te zetten. Terecht, zo blijkt, ook al heb ik dan niet echt de moeite gedaan het boek in meer overdrachtelijke zin te lezen. Of misschien heb ik het – dat kan ook – in nóg overdrachtelijker zin gelezen. “Het centrale idee van de pestepidemie kan”, aldus Wikipedia, namelijk “worden begrepen als de om zich heen grijpende ‘bruine pest’ van het nazisme, die bij verschijning van de roman pas twee jaar was verslagen. Meer in het bijzonder is Oran te vergelijken met het door de Duitsers bezette Frankrijk. De dokters en de sanitaire ploegen staan voor het verzet, waarin Camus zelf actief was geweest. In Cottard, die profiteert van de ziekte, zien we de collaboratie.” Een interpretatie die er ook aan gegeven werd door Camus zelf, zij het dat hij die desgevraagd evengoed nuanceerde: “De pest is in zekere zin meer dan een kroniek van het verzet. Maar het is zeker niet minder dan dat.”
Nu ben ik niet de Franse literatuurcriticus Roland Barthes, die het in een in 1955 gepubliceerde bespreking van het in 1947 verschenen boek zowaar aandurfde te stellen dat het een misverstand was dat De pest over de oorlog zou gaan, maar Barthes had niet helemaal ongelijk toen hij in zijn in 1968 verschenen essay La mort de l’Auteur stelde – en ik citeer nog eens Wikipedia – “dat de lezer zelf betekenissen aan de tekst geeft en zelfs voortdurend verschillende betekenissen vindt (…) De autoriteit van één auteur zou betekenen dat een tekst slechts één interpretatie kent, maar er zijn meerdere interpretaties mogelijk. De tekst ontstaat zelfs pas tijdens het lezen van de tekst. Door de auteur dood te verklaren, kan de lezer worden bevrijd van een eenzijdige interpretatie.” Klinkt wat ingewikkeld, maar laat ons wel wezen: voor wie houdt een auteur zich eigenlijk als hij gaat bepalen hoe ik zijn tekst moet interpreteren? Mijn geest maakt – zoals de uwe dat doet met míjn teksten – van zijn teksten een ander ‘product’ en datzelfde doet de geest van eenieder die die teksten leest. Als dat niet de bedoeling is, als elk boek niet vroeg of laat een soort geestelijk Gesamtkunstwerk mag worden, dan dient de geest van de lezer uitgeschakeld te worden en vervangen door een loutere receptor. Waardoor iemand die boeken leest nog nét een trede lager zou komen te staan dan iemand die de zoveelste serie op Netflix zit te bingewatchen. En dát wil geen enkele lezer. Daarbij... Camus is al dood sinds 1960, dus hoéf ik hem niet eens meer dood te verklaren om zijn tekst te kunnen interpreteren zoals ik dat zelf wil.
Áls ik dat zelf wil. Want interpretatie is eigenlijk helemaal niet nodig. Of die pest nu een “bruine” variant is, of een rooie, of effectief een plaag, wat maakt het uit? De karaktertekeningen blijven overeind. Er is ‘de massa’ met zijn inertie én volgzaamheid; er zijn degenen die profiteren van het bestaan van het probleem; er zijn de deugdzamen om religieuze redenen, er zijn de vechters-omdat-ze-niet-anders-kunnen; er zijn de kameraden, er zijn de eenzaten, er zijn de beulen, er zijn de bekeerlingen; er zijn de administraties, en er zijn degenen die onder de wielen daarvan terechtkomen; er zijn degenen met macht (de macht van het geweer) en degenen zonder; en er zijn méér situaties denkbaar waarin die er zijn dan de Tweede Wereldoorlog alleen. In recente tijden zelfs een bijzonder eigenaardige als je hem even afzet tegenover die in De pest: de ‘pandemie’ die ons aller leven twee jaar aan een stuk beheerst heeft (of ons minstens voortdurend dwong ons te laten overheersen of ons te verzetten), een medische – of ‘experten’-variant van de door Camus beschreven pest. Meer dan covid19 waren het immers mondmaskerdracht, eindeloze ontsmettingen, allerlei opgedrongen rituelen, en het tegen de schandpaal zetten van iedereen die zich openlijk tegen die nieuwsoortige, alles beheersende, religie verzette, die wild om zich heen grepen vanaf februari 2020 en dat ieder moment opnieuw kunnen doen (wie de krantenberichten van de laatste weken zo’n beetje gevolgd heeft, wéét dat de angstzaaierij intussen terug is).
De meeste van die dingen komen echter zelfs niet voor in De pest. Ja, er worden mensen geïsoleerd als ze deel uitmaken van een gezin waar iemand de overduidelijke symptomen van de ziekte krijgt (iets wat overigens, als het dan toch over de Tweede Wereldoorlog zou gaan, nooit gebeurd is met mensen wier familieleden nationaal-socialistische sympathieën vertoonden, en wat terecht als zéér onrechtvaardig zou worden beschouwd), maar niet als er alleen maar een vermoeden is dat ze zouden kunnen aangestoken worden door iemand die… geen enkel symptoom vertoont. Ja, wie geïsoleerd is, kan niet meer gaan werken, maar nee, het wordt niet verboden te gaan werken. Ja, op een zeker moment wordt een avondklok ingezet om gewelddadigheden tegen te gaan (“Vaag hadden ze het gevoel dat deze opsluiting een bedreiging vormde voor hun hele bestaan en als ze in de frisse avondlucht nieuwe energie kregen, dreef die hen soms tot wanhoopsdaden.”), maar nee, cafés en restaurants worden niet gesloten (mensen zijn wel bang voor besmetting, kennelijk, maar zijn alleen “minutenlang (…) bezig met het geduldig afvegen van hun bestek”). Ja, dokters doen een soortement mondmasker voor als ze in de ziekenzaal komen (daarbuiten niet eens), maar ze doen dat – zoals het oorspronkelijk, in 2020, ook hiér begon – louter voor de show, om de mensen gerust te stellen. Ja, dokters en medisch personeel nemen een serum van zodra dat er is, maar nee, dat serum wordt niet massaal opgedrongen aan de hele bevolking: alleen bij wie de symptomen van de ziekte heeft, wordt het ingespoten, en dan zijn de geneesheren nog niet zeker van de werking, net zomin als van de preventieve maatregelen: “Zelfs Tarrou noteerde in zijn aantekeningen dat Chinezen in dergelijke gevallen tamboerijn gaan spelen voor de demon van de pest en dat het absoluut onmogelijk was te weten of zo’n tamboerijn in de praktijk meer vruchten afwierp dan preventieve maatregelen. Hij voegde er alleen aan toe dat we voor het beantwoorden van die vraag zouden moeten weten of er een demon van de pest bestaat en dat zolang we dat niet weten elke mening hierover vruchteloos was.” “(…) niets is minder sensationeel dan een plaag”, schrijft Camus zo ongeveer halverwege het verhaal. “Alleen al door hun lange duur zijn grote rampen eentonig. De vreselijke dagen van de pest zijn bij wie ze heeft meegemaakt niet in de herinnering blijven hangen als een onstuimige, wrede vlammenzee, maar meer als een eindeloze tredmolen, die gaandeweg alles vermorzelde”, en dat is dan wél weer een overeenkomst tussen Camus’ pest en de manier waarop de mensen, excuseer, covid19, in West-Europa werd(en) bestreden in de voorbije jaren.
Enfin, da’s mijn steentje in de kikkerpoel, veel hoeft u zich daar niet van aan te trekken, u kan dit boek ook simpelweg lezen als een boek over een moordende ziekte (sowieso véél moordender dan covid19 ooit geweest is, dat zal geen zinnig mens ontkennen) die toeslaat in een al snel geïsoleerde stad, vervolgens alsmaar uitbreidt, dan inkrimpt, en ten slotte verdwijnt (“De strategie tegen de pest was niet veranderd, maar werkte gisteren niet en vandaag blijkbaar wonderwel”), en hoe verschillende protagonisten daarmee en met de maatregelen omgaan. Dat is ook het verhaal dat verteld wordt door “de verteller, wiens naam men in elk geval te zijner tijd te weten komt” (en waarnaar eigenlijk nauwelijks moet geraden worden voor wie in de gaten heeft wie de centrale figuur in het verhaal is) en dat is op zich meer dan voldoende om van dit boek te kunnen genieten. Wie weet dat ratten behalve verspreiders doorgaans ook de eerste slachtoffers van de pest zijn, weet ook al van bij de eerste zin na de inleiding dat dat verhaal snel op gang zal komen, trouwens: “Op de ochtend van de zestiende april stuitte dokter Bernard Rieux bij het verlaten van zijn spreekkamer op een dode rat, die midden op de overloop lag. Zonder erbij na te denken schoof hij het beest meteen opzij en liep de trap af. Maar eenmaal op straat realiseerde hij zich dat die rat er niet hoorde en ging hij terug om de conciërge te waarschuwen. Pas toen hij de reactie van de oude meneer Michel zag, drong het tot hem door hoe ongewoon zijn ontdekking was. Hijzelf had het alleen maar vreemd gevonden, een dode rat in huis, maar voor de conciërge was het niet minder dan een schandaal. Hij stelde met nadruk: in dit huis zijn geen ratten. De dokter kon dan wel volhouden dat er een op de overloop van de eerste verdieping lag, waarschijnlijk een dode, meneer Michel hield voet bij stuk: er waren geen ratten in huis, dus moest die van buitenaf binnengebracht zijn. Kortom, een kwajongensstreek.” Waarbij ik meteen vaststel dat het lullig is stukken uit het boek te herlezen met de Wikipedia-‘kennis’ in het achterhoofd, want plotseling ga je zelfs de passages waarin ogenschijnlijk niéts overdrachtelijks staat in overdrachtelijke zin bekijken.
Maar goed, eindigen wil ik deze bespreking met een portie hoop. Hoop dat alles weer goed komt (niet evident voor een realist als ik) en verwachting dat velen van ons, zoals ze ook hebben aangetoond toen de coronamaatregelen uiteindelijk ‘afgelopen’ waren, dan gaan doen alsof het nooit slecht geweest is: “(…) te midden van de drukte bevestigden deze overgelukkige paartjes, in innige omhelzing en zwijgend, door middel van heel hun triomfantelijke, onrechtvaardige geluk, dat het schrikbewind van de pest voorbij was. Met een stalen gezicht ontkenden ze, tegen beter weten in, dat ze ooit die waanzinnige wereld meegemaakt hadden waarin de moord op een mens even gewoon was als het doodslaan van een vlieg. Ze ontkenden de evident barbaarse toestanden, de weloverwogen nachtmerrie, de gevangenschap die een afschuwelijke vrijheid met zich meebracht ten opzichte van alles behalve het hier en nu, de lijkenlucht die iedereen doodde of op zijn minst verdoofde. Ze ontkenden kortom dat wij dat verbijsterde volk waren geweest waarvan elke dag een deel in de muil van een oven werd gestouwd om op te gaan in dikke rook, terwijl het andere deel op zijn beurt wachtte, zuchtend onder de ketenen van de onmacht en de angst.”
Björn Roose… (meer)
“(…) voor hetzelfde geld was alles kits geweest”, lijkt als je louter op Camus’ stijl afgaat inderdaad een mogelijkheid, en dat is – nu ik er over nadenk – ook zo ongeveer wat ik dacht toen ik meer dan dertig jaar geleden zijn L’Étranger las. L’Étranger inderdaad en niet de Nederlandse vertaling daarvan, De vreemdeling, want we moesten die pocket lezen als opdracht van onze toenmalige leraar Frans. Een garantie op afkeer, zoiets, bij sommigen voor boeken in het algemeen, bij mij enkel voor Camus, want ondanks het feit dat ik het boek mooi geschreven vond (voor zoverre mijn kennis van het Frans toereikend was om daar over te kunnen oordelen), had ik er verder niets mee, al helemaal niet met dat wereldvreemde existentialisme waaronder Camus’ werken werden geklasseerd, en ik liep Camus tussen toen en nu enkel nog af en toe tegen het lijf in het nummer Killing an Arab https://www.youtube.com/watch?v=ZMqPlQgHww8 van The Cure (“I’m alive / I’m dead / I’m the stranger / Killing an Arab”).
Tot ik een boek van hem – De pest dus – aantrof in de reeks boeken waarin ik ook, bijvoorbeeld, Tien kleine negertjes https://bjornroosebespreekt.blogspot.com/2023/12/tien-kleine-negertjes-agatha-ch... van Agatha Christie vond en besloot me over die, wellicht irrationele, afkeer heen te zetten. Terecht, zo blijkt, ook al heb ik dan niet echt de moeite gedaan het boek in meer overdrachtelijke zin te lezen. Of misschien heb ik het – dat kan ook – in nóg overdrachtelijker zin gelezen. “Het centrale idee van de pestepidemie kan”, aldus Wikipedia, namelijk “worden begrepen als de om zich heen grijpende ‘bruine pest’ van het nazisme, die bij verschijning van de roman pas twee jaar was verslagen. Meer in het bijzonder is Oran te vergelijken met het door de Duitsers bezette Frankrijk. De dokters en de sanitaire ploegen staan voor het verzet, waarin Camus zelf actief was geweest. In Cottard, die profiteert van de ziekte, zien we de collaboratie.” Een interpretatie die er ook aan gegeven werd door Camus zelf, zij het dat hij die desgevraagd evengoed nuanceerde: “De pest is in zekere zin meer dan een kroniek van het verzet. Maar het is zeker niet minder dan dat.”
Nu ben ik niet de Franse literatuurcriticus Roland Barthes, die het in een in 1955 gepubliceerde bespreking van het in 1947 verschenen boek zowaar aandurfde te stellen dat het een misverstand was dat De pest over de oorlog zou gaan, maar Barthes had niet helemaal ongelijk toen hij in zijn in 1968 verschenen essay La mort de l’Auteur stelde – en ik citeer nog eens Wikipedia – “dat de lezer zelf betekenissen aan de tekst geeft en zelfs voortdurend verschillende betekenissen vindt (…) De autoriteit van één auteur zou betekenen dat een tekst slechts één interpretatie kent, maar er zijn meerdere interpretaties mogelijk. De tekst ontstaat zelfs pas tijdens het lezen van de tekst. Door de auteur dood te verklaren, kan de lezer worden bevrijd van een eenzijdige interpretatie.” Klinkt wat ingewikkeld, maar laat ons wel wezen: voor wie houdt een auteur zich eigenlijk als hij gaat bepalen hoe ik zijn tekst moet interpreteren? Mijn geest maakt – zoals de uwe dat doet met míjn teksten – van zijn teksten een ander ‘product’ en datzelfde doet de geest van eenieder die die teksten leest. Als dat niet de bedoeling is, als elk boek niet vroeg of laat een soort geestelijk Gesamtkunstwerk mag worden, dan dient de geest van de lezer uitgeschakeld te worden en vervangen door een loutere receptor. Waardoor iemand die boeken leest nog nét een trede lager zou komen te staan dan iemand die de zoveelste serie op Netflix zit te bingewatchen. En dát wil geen enkele lezer. Daarbij... Camus is al dood sinds 1960, dus hoéf ik hem niet eens meer dood te verklaren om zijn tekst te kunnen interpreteren zoals ik dat zelf wil.
Áls ik dat zelf wil. Want interpretatie is eigenlijk helemaal niet nodig. Of die pest nu een “bruine” variant is, of een rooie, of effectief een plaag, wat maakt het uit? De karaktertekeningen blijven overeind. Er is ‘de massa’ met zijn inertie én volgzaamheid; er zijn degenen die profiteren van het bestaan van het probleem; er zijn de deugdzamen om religieuze redenen, er zijn de vechters-omdat-ze-niet-anders-kunnen; er zijn de kameraden, er zijn de eenzaten, er zijn de beulen, er zijn de bekeerlingen; er zijn de administraties, en er zijn degenen die onder de wielen daarvan terechtkomen; er zijn degenen met macht (de macht van het geweer) en degenen zonder; en er zijn méér situaties denkbaar waarin die er zijn dan de Tweede Wereldoorlog alleen. In recente tijden zelfs een bijzonder eigenaardige als je hem even afzet tegenover die in De pest: de ‘pandemie’ die ons aller leven twee jaar aan een stuk beheerst heeft (of ons minstens voortdurend dwong ons te laten overheersen of ons te verzetten), een medische – of ‘experten’-variant van de door Camus beschreven pest. Meer dan covid19 waren het immers mondmaskerdracht, eindeloze ontsmettingen, allerlei opgedrongen rituelen, en het tegen de schandpaal zetten van iedereen die zich openlijk tegen die nieuwsoortige, alles beheersende, religie verzette, die wild om zich heen grepen vanaf februari 2020 en dat ieder moment opnieuw kunnen doen (wie de krantenberichten van de laatste weken zo’n beetje gevolgd heeft, wéét dat de angstzaaierij intussen terug is).
De meeste van die dingen komen echter zelfs niet voor in De pest. Ja, er worden mensen geïsoleerd als ze deel uitmaken van een gezin waar iemand de overduidelijke symptomen van de ziekte krijgt (iets wat overigens, als het dan toch over de Tweede Wereldoorlog zou gaan, nooit gebeurd is met mensen wier familieleden nationaal-socialistische sympathieën vertoonden, en wat terecht als zéér onrechtvaardig zou worden beschouwd), maar niet als er alleen maar een vermoeden is dat ze zouden kunnen aangestoken worden door iemand die… geen enkel symptoom vertoont. Ja, wie geïsoleerd is, kan niet meer gaan werken, maar nee, het wordt niet verboden te gaan werken. Ja, op een zeker moment wordt een avondklok ingezet om gewelddadigheden tegen te gaan (“Vaag hadden ze het gevoel dat deze opsluiting een bedreiging vormde voor hun hele bestaan en als ze in de frisse avondlucht nieuwe energie kregen, dreef die hen soms tot wanhoopsdaden.”), maar nee, cafés en restaurants worden niet gesloten (mensen zijn wel bang voor besmetting, kennelijk, maar zijn alleen “minutenlang (…) bezig met het geduldig afvegen van hun bestek”). Ja, dokters doen een soortement mondmasker voor als ze in de ziekenzaal komen (daarbuiten niet eens), maar ze doen dat – zoals het oorspronkelijk, in 2020, ook hiér begon – louter voor de show, om de mensen gerust te stellen. Ja, dokters en medisch personeel nemen een serum van zodra dat er is, maar nee, dat serum wordt niet massaal opgedrongen aan de hele bevolking: alleen bij wie de symptomen van de ziekte heeft, wordt het ingespoten, en dan zijn de geneesheren nog niet zeker van de werking, net zomin als van de preventieve maatregelen: “Zelfs Tarrou noteerde in zijn aantekeningen dat Chinezen in dergelijke gevallen tamboerijn gaan spelen voor de demon van de pest en dat het absoluut onmogelijk was te weten of zo’n tamboerijn in de praktijk meer vruchten afwierp dan preventieve maatregelen. Hij voegde er alleen aan toe dat we voor het beantwoorden van die vraag zouden moeten weten of er een demon van de pest bestaat en dat zolang we dat niet weten elke mening hierover vruchteloos was.” “(…) niets is minder sensationeel dan een plaag”, schrijft Camus zo ongeveer halverwege het verhaal. “Alleen al door hun lange duur zijn grote rampen eentonig. De vreselijke dagen van de pest zijn bij wie ze heeft meegemaakt niet in de herinnering blijven hangen als een onstuimige, wrede vlammenzee, maar meer als een eindeloze tredmolen, die gaandeweg alles vermorzelde”, en dat is dan wél weer een overeenkomst tussen Camus’ pest en de manier waarop de mensen, excuseer, covid19, in West-Europa werd(en) bestreden in de voorbije jaren.
Enfin, da’s mijn steentje in de kikkerpoel, veel hoeft u zich daar niet van aan te trekken, u kan dit boek ook simpelweg lezen als een boek over een moordende ziekte (sowieso véél moordender dan covid19 ooit geweest is, dat zal geen zinnig mens ontkennen) die toeslaat in een al snel geïsoleerde stad, vervolgens alsmaar uitbreidt, dan inkrimpt, en ten slotte verdwijnt (“De strategie tegen de pest was niet veranderd, maar werkte gisteren niet en vandaag blijkbaar wonderwel”), en hoe verschillende protagonisten daarmee en met de maatregelen omgaan. Dat is ook het verhaal dat verteld wordt door “de verteller, wiens naam men in elk geval te zijner tijd te weten komt” (en waarnaar eigenlijk nauwelijks moet geraden worden voor wie in de gaten heeft wie de centrale figuur in het verhaal is) en dat is op zich meer dan voldoende om van dit boek te kunnen genieten. Wie weet dat ratten behalve verspreiders doorgaans ook de eerste slachtoffers van de pest zijn, weet ook al van bij de eerste zin na de inleiding dat dat verhaal snel op gang zal komen, trouwens: “Op de ochtend van de zestiende april stuitte dokter Bernard Rieux bij het verlaten van zijn spreekkamer op een dode rat, die midden op de overloop lag. Zonder erbij na te denken schoof hij het beest meteen opzij en liep de trap af. Maar eenmaal op straat realiseerde hij zich dat die rat er niet hoorde en ging hij terug om de conciërge te waarschuwen. Pas toen hij de reactie van de oude meneer Michel zag, drong het tot hem door hoe ongewoon zijn ontdekking was. Hijzelf had het alleen maar vreemd gevonden, een dode rat in huis, maar voor de conciërge was het niet minder dan een schandaal. Hij stelde met nadruk: in dit huis zijn geen ratten. De dokter kon dan wel volhouden dat er een op de overloop van de eerste verdieping lag, waarschijnlijk een dode, meneer Michel hield voet bij stuk: er waren geen ratten in huis, dus moest die van buitenaf binnengebracht zijn. Kortom, een kwajongensstreek.” Waarbij ik meteen vaststel dat het lullig is stukken uit het boek te herlezen met de Wikipedia-‘kennis’ in het achterhoofd, want plotseling ga je zelfs de passages waarin ogenschijnlijk niéts overdrachtelijks staat in overdrachtelijke zin bekijken.
Maar goed, eindigen wil ik deze bespreking met een portie hoop. Hoop dat alles weer goed komt (niet evident voor een realist als ik) en verwachting dat velen van ons, zoals ze ook hebben aangetoond toen de coronamaatregelen uiteindelijk ‘afgelopen’ waren, dan gaan doen alsof het nooit slecht geweest is: “(…) te midden van de drukte bevestigden deze overgelukkige paartjes, in innige omhelzing en zwijgend, door middel van heel hun triomfantelijke, onrechtvaardige geluk, dat het schrikbewind van de pest voorbij was. Met een stalen gezicht ontkenden ze, tegen beter weten in, dat ze ooit die waanzinnige wereld meegemaakt hadden waarin de moord op een mens even gewoon was als het doodslaan van een vlieg. Ze ontkenden de evident barbaarse toestanden, de weloverwogen nachtmerrie, de gevangenschap die een afschuwelijke vrijheid met zich meebracht ten opzichte van alles behalve het hier en nu, de lijkenlucht die iedereen doodde of op zijn minst verdoofde. Ze ontkenden kortom dat wij dat verbijsterde volk waren geweest waarvan elke dag een deel in de muil van een oven werd gestouwd om op te gaan in dikke rook, terwijl het andere deel op zijn beurt wachtte, zuchtend onder de ketenen van de onmacht en de angst.”
Björn Roose… (meer)
Ik doe weer eens lekker mee met de massa en lees in dit coronatijdperk De Pest. Door de eerste helft vloog ik als een trein heen. Ik vond de zinnen prachtig, ik leerde de personages kennen en vond het ook fascinerend hoeveel gelijkenissen er waren met het leven en de situatie nu. De tweede helft kwam ik sommige stukken maar moeilijk door (lag misschien ook aan mijn eigen concentratie?) en ik was blij toen ik het boek uiteindelijk uit had. Maar toch zeker wel een interessant boek om (zeker nu!) te lezen.… (meer)
Ik denk dat ik begin twintig was dat ik Narziss en Goldmund van Hermann Hesse en De Pest van Albert Camus las. Vele jaren stonden deze boeken in mijn geheugen gegrift als enorm stinkend en vooral verstikkend. In 2015 vroeg ik me af hoe ik De Pest ging ervaren als ik het boek zo veel jaren later ging herlezen. Tot mijn verbazing had ik het boek niet in huis en heb een exemplaar met uitgavejaar 1963 op de Deventer boekenmarkt op de kop getikt. Vervolgens belandde het boek op mijn nog-te-lezen-boekenplankje en kwam daar voorlopig niet meer af.
Vorig jaar kwam De Pest door de pandemie opnieuw in de belangstelling van het grotere publiek. Ik koesterde mijn exemplaar maar kwam er niet toe om er ook daadwerkelijk aan te beginnen. Het voelde ook onaangenaam om over een epidemie te lezen terwijl ik amper zelf wist in wat voor wereld ik aan het leven was. Nu het lijkt dat de wereld beter bestand raakt tegen de pandemie en de grootste onzekerheid hierover achter de rug lijkt te zijn, was ik toch wel weer nieuwsgierig naar De Pest. Zou het bij herlezen weer net zo aanvoelen als destijds en kon ik er iets in herkennen in wat wij nu meemaken?
Het eerste dat me opviel was dat ik gelijk gegrepen werd door het verhaal van de uitbrekende pest in een stadje in Algiers. Iets in de manier van schrijven, maakte dat het onmiddellijk aanvoelde als dat dit een heel goed boek is. Het is nog wel een vertaling uit het Frans en de zinnen zijn ook niet al te gemakkelijk. Toch voelt het voor mij heel natuurlijk aan.
Alhoewel de pest veel bedreigender is dan onze huidige pandemie, de mensen stierven na besmetting binnen 48 uur, voelde het niet zo beklemmend als ik het me kon herinneren. Het zou me niet verbazen dat mijn hedendaagse ervaring maakt dat ik er niet meer zo heel diep van onder de indruk ben. Ook de stank van de pestbuilen en het verstikkende van de longpest kwamen lang niet meer zo hard binnen.
Ondanks dat blijf ik het wel een schitterend boek vinden omdat het haarfijn gedachten en gedragingen van mensen laat zien in een situatie als deze. Een stad wordt gesloten om de rest van de wereld veilig te houden. De mensen in de stad zijn op zichzelf aangewezen en proberen te overleven. Geen vals sentiment, geen ongeloofwaardige helden maar puur menselijk worstelen, ieder op zijn eigen manier. En wat dat betreft zijn er best wat overeenkomsten met onze huidige pandemie te vinden.… (meer)
Vorig jaar kwam De Pest door de pandemie opnieuw in de belangstelling van het grotere publiek. Ik koesterde mijn exemplaar maar kwam er niet toe om er ook daadwerkelijk aan te beginnen. Het voelde ook onaangenaam om over een epidemie te lezen terwijl ik amper zelf wist in wat voor wereld ik aan het leven was. Nu het lijkt dat de wereld beter bestand raakt tegen de pandemie en de grootste onzekerheid hierover achter de rug lijkt te zijn, was ik toch wel weer nieuwsgierig naar De Pest. Zou het bij herlezen weer net zo aanvoelen als destijds en kon ik er iets in herkennen in wat wij nu meemaken?
Het eerste dat me opviel was dat ik gelijk gegrepen werd door het verhaal van de uitbrekende pest in een stadje in Algiers. Iets in de manier van schrijven, maakte dat het onmiddellijk aanvoelde als dat dit een heel goed boek is. Het is nog wel een vertaling uit het Frans en de zinnen zijn ook niet al te gemakkelijk. Toch voelt het voor mij heel natuurlijk aan.
Alhoewel de pest veel bedreigender is dan onze huidige pandemie, de mensen stierven na besmetting binnen 48 uur, voelde het niet zo beklemmend als ik het me kon herinneren. Het zou me niet verbazen dat mijn hedendaagse ervaring maakt dat ik er niet meer zo heel diep van onder de indruk ben. Ook de stank van de pestbuilen en het verstikkende van de longpest kwamen lang niet meer zo hard binnen.
Ondanks dat blijf ik het wel een schitterend boek vinden omdat het haarfijn gedachten en gedragingen van mensen laat zien in een situatie als deze. Een stad wordt gesloten om de rest van de wereld veilig te houden. De mensen in de stad zijn op zichzelf aangewezen en proberen te overleven. Geen vals sentiment, geen ongeloofwaardige helden maar puur menselijk worstelen, ieder op zijn eigen manier. En wat dat betreft zijn er best wat overeenkomsten met onze huidige pandemie te vinden.… (meer)
Lijsten
Overdue Podcast (1)
My wishlist (1)
philosophy (1)
Elegant Prose (1)
A Novel Cure (1)
Legal Stories (1)
Short and Sweet (1)
First Novels (1)
100 (1)
Reading Globally (1)
Plays I Like (1)
French Books (1)
Existentialism (6)
Fiction For Men (1)
Wanted (1)
To Read (1)
Favourite Books (1)
1950s (1)
Urban Fiction (1)
Best First Lines (1)
Allie's Wishlist (1)
Find (1)
Schwob Nederland (1)
Best Beach Reads (1)
Want to Read (1)
Modernism (2)
Five star books (2)
Favourite Books (4)
1940s (4)
AP Lit (2)
Folio Society (2)
My TBR (2)
To Read (1)
Unread books (5)
Fave Books (1)
Junky Paperbacks (1)
My List (1)
Prijzen
Misschien vindt je deze ook leuk
Gerelateerde auteurs
Statistieken
- Werken
- 464
- Ook door
- 45
- Leden
- 94,646
- Populariteit
- #97
- Waardering
- 3.9
- Besprekingen
- 1,145
- ISBNs
- 1,887
- Talen
- 50
- Favoriet
- 505
